یادداشت میهمان؛
پروپاگاندا یا کنشگری دستوری؟
عوامفریبی در ذهن مخاطب همواره بار معنایی منفی دارد اما همین عوامفریبی در طول تاریخ توانسته سیاستهای اشخاص، دولتها و جریانهای تاریخی را به نحوی پی ببرد که منافع عدهای خاص تامین شود.
یادداشت.
امید بانوان؛ نسا جعفری؛ عوامفریبی در ذهن مخاطب همواره بار معنایی منفی دارد اما همین عوامفریبی در طول تاریخ توانسته سیاستهای اشخاص، دولتها و جریانهای تاریخی را به نحوی پی ببرد که منافع عدهای خاص تامین شود. «در پروپاگاندا قدرت رسانهای حرف اول را میزند. قدرت تبلیغات به معنی پروپاگاندا در اصل چیزی است که ما اقرار میکنیم طرف مقابل در آن قوی است. پروپاگاندا قدرت تبلیغاتی و قدرت رسانهای و وانمودکردن مطالبی است که میخواهند وانمود کند» (بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با کارگزاران نظام، 3 مرداد 1391) در دهکده جهانی که غرب برای آینده به صورت متوهمانه متصور است، قدرت رسانه¬ها را تامینکننده منفعت دولی میداند که در این دهکده، مقاصد یکسان و ساز و کار واحد داشته باشند.
نقطه اشتراک در تمامی وجوه پروپاگاندا این است که معمولا احساسات هدف قرار گرفته و قدرت تبلیغات و رسانه کاری میکند تا مخاطب به جای نشان دادن واکنش منطقی، احساساتش تا حد زیادی برانگیخته شود. پروپاگاندای امروزی در چندین وجه جدید نیز قابل تامل است.
پروپاگاندای معطوف به گروههای دوستی و همسالان: در این نوع کنشگری جوان و بیشتر نوجوان بدون توجه به عواقب و یا منطق هر اقدامی تنها به علت مورد پذیرش واقع شدن در گروه همسالان، تسلیم پروپاگاندا شده و نوعی کنشگری بدون اراده از خود بروز میدهد.
پروپاگاندای رسانهای: رسانه میتواند با کمرنگ یا پررنگ نمایاندن، یک خبر، ماجرا و یا جریان نوعی کنشگری دستوری را در افراد به واسطه صحیح و یا خطا وانمود کردن اتفاق ایجاد نماید. معنای رایج پروپاگاندا در این وجه قرار میگیرد.
پروپاگاندای اقتصادی: شرکتها و کارتلهای اقتصادی برای تامین سود و اهداف کلان اقتصادی خود میتوانند نوعی هیاهوی رسانهای علیه و یا له رقیب ایجاد نمایند که در طول تاریخ میتوان به مثالهای زیادی اشاره کرد. تبلیغات وسیع در کشورهای اروپایی در زمان جنگ جهانی دوم برای تشویق زنان جهت کار در کارخانه¬های مهمات¬سازی نمونهای از این نوع تبلیغات است.
پروپاگاندای مذهبی در این نوع پروپاگاندا فضای رسانهای میتواند نوعی جریانسازی مذهبی در افراد معتقد ایجاد کند. در این حالت بستر رسانه ابزاری برای به انحراف کشیدن عقاید مذهبی گروههای مختلف به شمار میرود. تاثیر پیوریتانها در حمایت از عقاید صهیونیستها و حتی ایجاد فرقههای ضالهای چون داعش نتیجه این پروپاگاندای مسموم است.
پروپاگاندای خود تحقیری: در این حالت ممکن است کنش¬گری بزرگ و نتیجه عملی خاصی متصور نباشد تنها ایجاد احساس حقارت و کمبود، هدف اصلی این پروپاگاندا است.
اما در نظم نوین جهانی میتوان پروپاگاندا را بازتعریف نمود و از قدرت رسانه و تبلیغات صحیح، برای خنشی نمودن طرحواره دشمن استفاده کرد. «دشمن در راس پروپاگاندا برای کنترل کردن افکار عمومی مردم است و در جهت دست یافتن به قدرت، به منفعت و به پول است»(بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با مردم قم ۱۹ دی ماه۱۴۰۱).
«علاج پروپاگاندا، تبیین صحیح حقایق از زبانهای مختلف و با ابتکار و نوآوری است. راه برطرف کردن وسوسه تبلیغاتی بر ذهن جوان و نوجوان باتوم نیست، بلکه تبیین و روشنگری است»( بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، 6 دی ماه 1396).