البرز. امید بانوان؛ نشست مسئولین اجرایی و تحقیقاتی آبخیزداری
کشور در سطح مدیران کل منابع طبیعی و آبخیزداری و معاونین آبخیزداری کشور به میزبانی
استان البرز در مرکز تحقیقات تهیه نهال و بذر کشور برگزار شد.
در این نشست که در دو جلسه صبح و بعد از ظهر برگزار شد، مدیران کل منابع طبیعی و آبخیزداری کشور معاونین آبخیزداری استانها و مدیران ارشد سازمان منابع طبیعی آبخیزداری کشور، سازمان آموزش ترویج و کشاورزی و همچنین مسئولین و پژوهشگران پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری حضور داشتند و سخنرانان با ارائه سخنرانیهای تخصصی به بررسی مسئله آب، آبخیزداری، مدیریت خشکسالی و حوزههای آبخیز پرداختند.
«حسن وحید» معاون آبخیزداری، امور مراتع
و بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور طی سخنانی با اشاره به نزدیکی روابط
بین سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع و
پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری گفت: این روابط نزدیک اثرات خوبی در بخش منابع طبیعی
و آبخیزداری در پی داشته است که همین نشست یکی از دستاوردهای آن است.
حسن وحید در ادامه گفت: کل سطح کشور
۱۳۵ میلیون هکتار است که از این مقدار ۱۴.۳ میلیون هکتار را اراضی جنگلی،
۸۴ میلیون هکتار اراضی مرتعی، ۲.۵ میلیون هکتار اراضی درختچهای و متاسفانه ۳۰ میلیون
هکتار از آن را اراضی بیابانی تشکیل میدهد که امیدواریم در سالهای آینده با کاهش
این رقم رو به رو شویم نه افزایش آن.
وی همچنین در این خصوص گفت: البته این اراضی بیابانی در عین حال که ایجاد
مشکلات بسیاری میکنند که با همراهی و همدلی ما قابل رفع شدن است قابلیتها و
پتانسیلهای بالایی هم برای توسعه کشور دارند که باید به آنها نیز پرداخت.
حسن وحید در ادامه با اشاره به شورای
عالی آب گفت : پیشنهادهایی نیز برای تشکیل شورای آبخیزداری وجود داشت و نظر ما این
بود که اگر چنین شورایی تشکیل شود، بایست کلیه عوامل دخیل در حوزههای آبخیز را مد
نظر قرار دهد به این ترتیب شورای عالی آب تبدیل به شورای عالی آب، آبخیزداری و
منابع طبیعی شد که رویکرد خوبی برای حفظ منابع آب در حوزه آبخیز است.
وی در ادامه سخنان خود اشاره کرد: آمایش
سرزمینی که مدیریت جامع آبخیزداری نیز در دل آن تعریف میشود، متاسفانه در بعد سیاسی
و داخل مرزهای سیاسی استانها تعریف میشد که پس از رایزنیهای بسیار در نهایت
سازمان مدیریت این را پذیرفت که آمایش سرزمینی به منظور مدیریت جامع آبخیز باید در
کل حوزههای آبخیز صورت پذیرد و محدود به مرزهای سیاسی استانها نباشد که امیدواریم
این موضوع به سرانجام خوب و مطلوبی برسد.
وی همچنین افزود : در مدیریت جامع حوزه آبخیز نکتهای که بسیار حائز اهمیت است بخش بهره برداران منابع طبیعی است که باید در مدیریت حوزه آبخیز، اجرا در سامانه های عرفی انجام شود تا مسائل اجتماعی نظیر استفاده از منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و ... را بتوانیم مدیریت کنیم. هرگاه در بخشهای پژوهشی و تحقیقاتی به این نتیجه رسیدیم که از مراتع حوزه آبخیز به نحو بهینهای بهره مند بشویم و بهره برداران حوزه آبخیز باید در آن سهیم بشوند می توانیم حوزه آبخیز و به خصوص مراتع را به نحو درستی مدیریت کنیم.
حسن وحید در ادمه عدم توجه به مراتع
کشور را موجب بحرانی عظیم خواند که میتواند در سطح کشور به وقوع بپیوندد. وی گفت:
۸۴ میلیون هکتار از اراضی کشور را مراتع تشکیل میدهند که ۹۰ درصد از آن تعیین تکلیف
شده است و بهره برداران آنها مشخص گردیده است اما متاسفانه توجه چندانی به این بخش
نشده است. خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه، دولت پذیرفت از ۵۰ میلیون هکتار مراتع
درجه ضعیف ، ۲۰میلیون هکتار تعیین تکلیف شود که با پیگیری آن بحرانهای مربوط به
فرسایش خاک ، سیلاب، تولید علوفه و ... مرتفع می شود چنانکه امروز میبینید با بحران
گوشت در کشور مواجه هستیم زیرا ۵۰ الی ۶۰ درصد علوفه این بخش از مراتع تامین می
شود که این رقم در بین عشایر بسیار بالاتر است و متاسفانه با از دست رفتن علوفه این
بخش ایجاد این بحران را نیز شاهد بودیم .
حسن وحید در خصوص بیابانهای کشور و اقدامات انجام شده به وسعت جنگلهای بیابانی کشور پرداخت و گفت:
در بخش بیابانزدایی کارهای بسیار بسیار خوبی انجام شده است ، وسعت جنگلهای بیابانی
ما به رقم ۱.۴ میلیون هکتار می رسد که رقم بسیار بالایی است. در اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت نیز نزدیک
به ۳۰ میلیون نهال بیابانی مناسب و سازگار با اقلیم های بیابانی کشور تولید کردهایم
که در مرحله کاشت این طرح در مناطق بیابانی طبق زمانبندی کشت خواهند شد .
وی با اشاره به مشکلات ریزگرد ها نیز گفت: امروز با اجرای عملیات مختلف بیابانزدایی
ما دیگر در خوزستان و برخی استانهای درگیر، مشکل ریزگردها را نداریم. ایشان به
انجام مشارکت و سرمایهگذاری در گذر از این بحرانها تأکید کرد و گفت: تخریب سرزمین در ایران هم اکنون یک و نیم میلیون هکتار هست
اما احیا ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار هکتار.
حسن وحید حوزه های آبخیز مرزی کشور را
استراتژیک خواند و گفت: مدیریت این حوزهها می تواند اجازه خروج آب را از کشور
ندهد و بخشی از بحرانهای داخلی را حل و فصل کند. امروز ترکیه ، عراق و سایر
کشورهای همسایه در شرق و غرب کشور طرح های توسعه بزرگی برای حفظ آب در سرشاخه های
بالاتر در دست دارند، ما امروز نگران ارس هستیم، نگران سیستان هستیم، خوشبختانه این
مسئله مد نظر قرار گفته و اکنون در حال بررسی است.
حسن وحید در ادامه گفت : کشور ما کشور
خشک و نیمه خشکی است و این مسئله مربوط به امروز نیست و باید چارهای برای تغییر
اقلیم و خشکسالیها دیده شود. تاریخ نشان داده است که مسئله آب باعث زوال و ظهور
تمدنهای مختلف شده است، تبخیر و تعرق در اقلیم ایران سه برابر نرم جهانی است و از
۸۰ میلیار مترمکعب آب مورد نیاز در بخش کشاورزی معادل ۲۸۸ میلیارد متر مکعب تبخیر و تعرق در کشور رخ
می دهد که از این مقدار ۳ الی ۵ میلیارد مترمکعب از ذخیره پشت سد ها و دریاچه ها
تبخیر می شود. وحید خاطر نشان کرد امروز فقط کشاورزی و صنعت مشکل آب ندارند بلکه این
مشکل به آب شرب هم رسیده است . اگر طرح
مناسبی وجود داشته باشد با همکاری و همدلی می توان از این شرایط بحرانی عبور کرد .
یکی از این اقدامات طرح های آبخیزداری است که تا کنون بر اساس اولویت ها و خوب هم انجام شده است که ۳۳ میلیون
هکتار از اراضی کشور را پوشش می دهد .
حسن وحید در پایان تاکید اگر در مورد
علت پدیدهها اطلاعات درستی در دست نداشته باشیم طرحهای ما به بیراهه رفته و با
شکست رو به رو خواهند شد و افزود لایحه
جامع آبخیزداری نیاز به حمایت جهت تصویب
دارد که از شما می خواهیم برای به نتیجه رسیدن این لایحه از آن دفاع کنید.