بانوان پلاس- امیدبانوان؛ منیبان نوشت: فهمیه رافعی- روانشناس و زوج درمان درباره علل عمده طلاق‌ها گفت: در میان علت‌ها و آسیب‌هایی که باعث طلاق زوجین می‌شود موارد متعددی وجود دارد؛ از مشکلات اجتماعی و اقتصادی موجود در فضای کشور گرفته تا اختلالات شخصیتی، مشکلات خانوادگی و... اما موردی که شاید کمتر به آن پرداخته شده و بیشتر در حد یک موضوع درِگوشی باقی مانده، ناسازگاری‌های جنسی زوجین است، بحرانی که یکی از اصلی‌ترین دلایل خیانت، طلاق عاطفی، بروز روابط خارج از ازدواج و هر نوع بن‌بستی در زندگی زوجین محسوب می‌شود.

او افزود: عمده مراجعانی که برای مشاوره طلاق به ما رجوع می‌کنند، عموماً در چند دسته مشخص تقسیم می‌شوند. خیانت، نداشتن مهارت‌های زندگی، مشکلات اقتصادی و بیماری‌های شخصیتی درواقع این عوامل جزو بالاترین آمار در مراجعان است اما نکته مهم این است که مسائل جنسی لایه زیرین خیلی از این مشکلات محسوب می‌شود یعنی وقتی مشکلات زوجین را در جلسات مشاوره بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که نداشتن رابطه جنسی درست چقدر بر مشکلات‌شان تاثیر گذاشته است و خودشان نمی‌دانستند.

رافعی می‌گوید که «خیانت» ریشه در نارضایتی جنسی زوجین دارد و طبق بررسی‌هایی که انجام دادیم، حدود ۸۰ درصد از طلاق‌ها به دلیل خیانت بوده است و درحالی که قبلا خیانت فقط مختص مردان بود، حالا خانم هایی هم هستند که به خاطر خیانت خودشان مراجعه می‌کنند و باز هم لازم است تاکید کنم خیانت‌ها پیشینه نارضایتی جنسی دارند و اگر زوج‌ها آگاه باشند، در خیلی از موارد مشکل‌شان تا این حد جدی نمی‌شود.

این زوج درمان معتقد است با وجود اینکه نمی‌توان عدد و رقم و درصدی از طلاق‌هایی به دلیل نارضایتی جنسی است را مطرح کرد اما می‌توان گفت دلیل عمده طلاق‌ها به همین موضوع برمی‌گردد. او می‌گوید که اگر قرار باشد صرفاً اختلالات جنسی را به عنوان معیار طلاق‌های فعلی در نظر بگیریم، عدد مشخصی نخواهد بود اما اگر به بررسی پرونده‌های طلاق بپردازیم، به خوبی می‌بینیم که در بین موارد تعارض زن و شوهر، حتماً مشکلات جنسی و نارضایتی جنسی یکی از مهم‌ترین آنها بوده است.

او با اشاره به تجربه‌هایی که داشته است، گفت: زوج‌هایی هستند که به خاطر آموزه‌های مذهبی حتی از مطرح کردن این مسئله در جلسات مشاوره نگرانی و شرم دارند و طبیعتا به خاطر این موضوع نمی‌توان درصدی را نام برد اما به عنوان یک مشاور که در این حوزه کار کرده‌ام می‌گویم که عمده دلایل طلاق همین نارضایتی جنسی و مشکلات پس از آن است.

رافعی در پاسخ به این سوال که مشاوره‌های پیش از ازدواج چقدر در ازدواج درست نقش دارد؟ گفت: متاسفانه در کشور ما سرمایه‌گذاری در آموزش مهارت‌های زندگی و یادگیری کنار آمدن با تفاوت‌ها بسیار پایین است و سال‌ها تجربه مشاوره‌ای که داشتم به این نتیجه رسیدم زوجین برای هزینه تشریفات و تجملات ازدواج خود مانند تالار عروسی، لباس، غذا و پذیرایی، فیلمبرداری و... بسیار دست و دلباز هستند اما وقتی می‌خواهند چندساعت به روانشناس مراجعه کنند یا یک کتاب آموزش مهارت‌های زندگی بخرند تا یاد بگیرند تفاوت‌ها را چگونه مدیریت کنند که تبدیل به تهدید نشود، می‌گویند ای وای چه خبر است؟! درحالی که می‌توانند به جای هزینه‌های اضافی که چندساعت بیشتر دوام ندارند و به خاطره‌ها سپارده می‌‎شوند راه زندگی کردن را آموزش ببینند درواقع به اعتقاد من این هزینه‌های تجملاتی و اضافی فرصت استفاده زوجین از روانشناسان را می‌گیرد.

او ادامه داد: مشاوره جایگاه بسیار مهمی دارد اما متاسفانه برخی از زوجین وقتی طرف مقابل به آنها می‌گوید به مشاوره مراجعه کنیم، آن را توهین تلقی می‌کنند و فکر می‌کنند دیوانه هستند که نامزد یا همسر آنها این پیشنهاد را به او داده درصورتی که اصلا اینگونه نیست، مشاوره یعنی پیشگیری از مشکلات چراکه وقتی کسی دچار مشکل می‌شود شاید مشاوره خیلی نتواند به او کمک کند اما برای کسی که هنوز مسیری را شروع نکرده مشاوره می‌تواند کمک شایانی به او داشته باشد.

این روانشناس بیان کرد: وقتی دو جوان باهم آشنا بودند یا ارتباط خانوادگی داشتند از آنجایی که در سن ازدواج قرار دارند به شدت  تحت تاثیر عواطف و احساسات قرار می‌گیرند، خانواده‌ها هم همینطور هستند و می‌خواهند جوانان‌شان هرچه زودتر سر و سامان بگیرند و ازدواج آنها طولانی نشود به همین دلیل نقش مشاور و یک فرد متخصص بی طرف بسیار احساس می‌شود، در جلسات مشاوره ملاک‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی و شخصیتی بدون هیچگونه عواطف و احساسات حاکم است و از این طریق کمک می‌کنیم افراد یکدیگر را بهتر بشناسند و نیازها و خواسته‌های خود را یکدیگر بگویند.

او با تأکید بر اینکه مشاوره پیش از ازدواج باید اجباری شود، گفت: همانطور که آزمایش خون و آزمایش‌های جسمی قبل از ازدواج اجباری است، مشاوره پیش از ازدواج هم باید اجباری شود و همه جوانان موظف شوند قبل از ازدواج به روانشناس مراجعه کنند چرا که واقعا کمک کننده است و جلوی بسیاری از طلاق‌ها و مشکلات احتمالی را می‌گیرد.

رافعی درباره اهمیت مشاوره‌های پیش از طلاق نیز گفت: با استقرار مددکاران و روانشناسان در دادگاه‌های خانواده، بعد از اینکه مصاحبه اولیه با خانواده‌های مراجعه‌کننده انجام شد، مراکز کاهش طلاق وارد کار شده و اقدامات خاصی از جمله مشاوره و آموزش مهارت‌های زندگی در مورد آنها صورت می‌گیرد تا در نهایت اگر سازش صورت نگرفت، طلاق با کمترین آسیب واقع شود درواقع برای هر زوج یک فرآیند شش ماهه تا یکساله برای جلوگیری از طلاق دنبال می‌شود و معیار موفقیت، قوام سازش زوجین بیش از یکسال است ضمن اینکه به هر زوج نیازمند که در آستانه طلاق قرار گرفته‌اند، به صورت یارانه چهار جلسه مشاوره رایگان داده می‌شود.

این زوج درمان با بیان اینکه مشاوره پیش از ازدواج نسبت به مشاوره‌های پیش از طلاق هزینه کمتری برای فرد و جامعه به بار دارد، گفت: براساس بررسی‌های صورت گرفته جلسات پیش از طلاق تاثیر بسیار خوبی در منصرف شدن زوجین از طلاق داشته است اما طبیعتا مشاوره پیش از ازدواج نسبت به مشاوره‌های پیش از طلاق هزینه کمتری برای فرد و جامعه به بار دارد.