بانوان پلاس- امید بانوان؛ به نقل از بازار؛ رویکرد بیمه تامین اجتماعی در پوشش بیمهای زنان خانهدار اگرچه اقدامی درست در راستای ایجاد امید به زندگی، استقلال مالی در زمان پیری و برخورداری از رفاه نسبی و پشتوانه سلامت در حال و آینده برای این قشر از جامعه است اما متاسفانه سیاست گذاران چنین بیمهای با افزایش میزان پرداخت حدود ۲ برابری حق بیمه در این بخش موجب شده است تا خیلی از بیمه گزاران به دلیل ناتوانی در تامین پرداخت حق بیمه ماهانه از ادامه تحت پوشش چنین بیمهای منصرف شوند.
بیمهای که مزایای آن برای زنان خانهدار به دلیل پرداخت حق بیمه نه چندان بالا با بوق و کرونا مطرح شد اما پس از دان پاشی و ایجاد زمینه برای ورود حداکثری زنان خانهدار به ثبتنام آنها اکنون شرایط را از حیث افزایش پرداخت حق بیمه به گونهای سخت کردهاند تا این افراد با ناامیدی عطای تحت پوشش قرار گرفتن چنین بیمهای را به لقایش ببخشند.
از آنجایی که زنان خانهدار فعالیت اقتصادی ندارند و همسر آنها نیز ممکن است درآمد بالایی نداشته باشد، بنابراین پرداخت حق بیمه ممکن است برای همه زنان خانهدار امکانپذیر نباشد، از طرفی نیز مبلغ حق بیمه پرداختی بدون بازگشت بوده و امکان دریافت وام یا بازخرید آن وجود ندارد، علاوه بر این مبلغ و مستمری پرداختی بعد از فوت به بازماندگان نیز کم است
ترغیب زنان خانهدار به پوشش بیمهای و سخت شدن شرایط پرداخت حق بیمه!
بازنشستگی و دریافت مستمری، بیمه درمانی برای خود و فرزندان شاید بخشی از مزایای پوشش بیمهای تامین اجتماعی در این زمینه است که در سطح وسیعی اعلام و تبلیغ شد تا آن دسته از خانمها(مجرد یا متاهل) بدون شغل با ثبت نام برای تحت پوشش قرار گرفتن بیمه تامین اجتماعی، بتوانند در رده سنی ۱۸ تا ۵۰ سال از خدمات و پوششهای بیمه تامین اجتماعی استفاده کنند و در طول مدت بیمهای از امتیازات چنین بیمه ای به خوبی بهره مند شوند.
با نگاهی به این نوع پوشش بیمهای خواهیم دید که این بیمه جزء بیمه اختیاری سازمان تامین اجتماعی محسوب میشود که از سال ۸۷ شروع شده است و خانمهایی که این بیمه را خریداری کردهاند میتوانند از خدمات بازنشستگی، از کار افتادگی، خدمات فوت، خدمات درمانی و… استفاده کنند.
با وجود تمامی مزایایی که برای بیمه زنان خانه مطرح شده است؛ اما معایب زیادی هم دارد. به طور مثال از آنجایی که زنان خانهدار فعالیت اقتصادی ندارند و همسر آنها نیز ممکن است درآمد بالایی نداشته باشد، بنابراین پرداخت حق بیمه ممکن است برای همه زنان خانهدار امکانپذیر نباشد. از طرفی نیز مبلغ حق بیمه پرداختی بدون بازگشت بوده و امکان دریافت وام یا بازخرید آن وجود ندارد. علاوه بر این مبلغ و مستمری پرداختی بعد از فوت به بازماندگان نیز کم است.
نکته مهم دیگر این است که میزان حق بیمه زنان خانهدار و حقوق بازنشستگی هر یک از آنها یکی نیست و بستگی به شرایط مختلف دارد. اصلیترین مسئله در این راستا درصد حق بیمه پرداختی در حین قرارداد است که به صورت ۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد است و به ترتیب میزان حقوق بازنشستگی بیمه زنان خانهدار با آن میزان پرداختی محاسبه میشود. به طور مثال، چنانچه بیمه شدهای با درصد ۱۲ درصد پیش از بازنشستگی فوت کند؛ مستمری به خانواده وی تعلق نمیگیرد؛ برعکس، در صورتی که پس از بازنشستگی فوت نماید، خانواده وی از مستمری بیمه شده فوت شده میتوانند استفاده کنند. حال از آنجایی که بین ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان خانهدار به دلیل ضعف بنیه مالی و ناتوانی در پرداخت حق بیمه همان ۱۲ درصد را انتخاب میکنند، بنابراین این دسته از افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی تمام و کمال از مزایای چنین بیمهای برخوردار نمیشوند.
مهمترین چالش پوشش بیمهای زنان خانهدار، چگونگی پرداخت میزان حق بیمه ماهانه زنان خانهدار است که به سختی فراهم و پرداخت میشود، چرا که زنان خانهدار بینوا هیچ درآمدی ندارند که از محل درآمد خود بیمنت حق بیمه را پرداخت کنند، بنابراین آنها باید با پسانداز ریال به ریال و یا التماس از همسر خود هر ماه حق بیمه را فراهم و بپردازند.
چالشی که اکثر زنان خانهدار برای پوشش بیمهای با آن مواجه هستند
البته مهمترین چالش این نوع پوشش بیمهای همانطور که گفته شد؛ چگونگی پرداخت میزان حق بیمه ماهانه زنان خانهدار است که به سختی فراهم و پرداخت میشود، چرا که زنان خانهدار هیچ درآمدی ندارند که از محل درآمد خود بی منت حق بیمه را پرداخت کنند، بنابراین آنها باید با پس انداز ریال به ریال و یا التماس از همسر خود ماهانه حق بیمه را فراهم و بپردازند، نکته اصلی اینجاست؛ از آنجایی که پرداخت حق بیمه ماهانه در سال گذشته ( ۱۴۰۰ ) ۳۱۸ هزار تومان تعیین شده بود اکثر زنان خانهدار توانستند این میزان حق بیمه را به سختی جفت وجور کنند و بپردازند اما متاسفانه اکنون و در سال جاری ۱۴۰۱ شرایط طوری دیگر رقم خورده است چرا که سیاست گذاران چنین بیمهای میزان پرداختی حق پرداخت ماهانه بیمه را حدود ۲ برابر کردهاند تا زمینه خروج حدود ۶۰ درصد از زنان خانهداری که با امید و نوید به این نوع پوشش بیمهای دل بسته بودند فراهم کنند، زیرا طبق گزارشهای میدانی خبرگزاری «بازار» بخش عمدهای از بیمه شدگانی که ماهها و حتی سالهای پیش حق بیمه پرداخت کردهاند اکنون به دلیل پرداخت حق بیمه بالا از پوشش چنین بیمهای منصرف شدهاند چرا که رقم پرداخت حق بیمه برای سالجاری به حدود ۵۲۰ هزار تومان افزایش یافته است.
چند نفر از خانمهای خانه داری که خود را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی کردهاند در گفتگویی با خبرگزاری «بازار» در پاسخ به اینکه آیا با شرایط فعلی حاضر به ادامه پرداخت حق بیمه ماهانه با چنین رقمی هستید؟ همگی در پاسخ جواب دادند. خیر. آنها می گویند؛ همین ۳۱۸ هزار تومان پرداخت حق بیمه ماهانه سال گذشته که کمترین نوع حق بیمه محسوب میشود را به زور جمع می کردیم، اکنون که پرداخت ماهانه برای بیمه تامین اجتماعی زنان خانهدار به حدود ۲ برابر رسیده است به هیچ وجه توان پرداخت آن را نداریم.
دست اندرکاران بیمه زنان خانهدار باید فکر این را میکردند، که آنها هیچ منبع درآمدی ندارند و اکثرا از قشر فرودست جامعه هستند، چگونه میتوانند چنین مبلغی را تهیه کنند. اگر چنین پولی را داشتند حتما خود را بیمه عمر و سرمایه گذاری میکردند که شرایط آن بسیار بهتر از چنین پوشش بیمهای است و هر موقع بیمهگذار توان پرداخت حق بیمه را نداشته باشد، می تواند حق خود را بگیرد
شوکه شدن و انصراف زنان خانهدار با افزایش حدود ۲ برابری پرداخت حق بیمه ماهانه
یکی از آنها گفت: همسرم برای سالجاری ۳۵۰ هزار تومان به من داد تا حق بیمه ماه نخست سال را پرداخت کنم. و پیشبینی کرد احتمالا ۳۰ هزار تومان و یا در نهایت ۵۰ هزار تومان حق بیمه امسال نسبت به سال گذشته که ۳۱۸ هزار تومان بود افزایش یابد اما زمانی که برای پرداخت اولین پرداختی حق بیمه ام با رقم ۵۱۸ هزار تومان مواجه شدم، شوکه شدم و با همسرم تماس گرفتم و موضوع را در جریان گذاشتم. او گفت؛ "همین الان انصراف بده"، چرا که من فقط حدود ۶ میلیون تومان حقوق ماهانه دریافت می کنم که بخش عمده آن مختص به اجاره بها است و مابقی نیر با توجه به گرانیها در بازار و هزینههای سنگین زندگی نمیتوانم چنین قسطی را نیز هر ماه پرداخت کنم. از طرفی معلوم نیست سال دیگر رقم حق بیمه چقدر میشود، آنگونه که مشخص است سال آینده نیز باید ماهی ۸۰۰ تا یک میلیون تومان حق بیمه پرداخت کنیم که توان پرداخت حق بیمه با رقم بالا را نداریم.
او در ادامه افزود: سیاست گذاران و دست اندرکاران چنین بیمهای باید فکر این را میکردند، زنانی که هیچ منبع درآمدی ندارند و اکثرا از قشر فرودست جامعه هستند، چگونه میتوانند چنین مبلغی را تهیه کنند. اگر چنین پولی را داشتند حتما خود را بیمه عمر و سرمایه گذاری میکردند که شرایط آن بسیار بهتر از چنین پوشش بیمهای است، چرا که این نوع بیمه علاوه بر مزایای فراوانی که دارد هر موقع بیمهگذار توان پرداخت حق بیمه را نداشته باشد و یا کلا بخواهد انصراف دهد، شرکت بیمه همان لحظه تمام پول را همراه با سود و متناسب با نرخ تورم را بدون کم و کسر به او بر می گردانند. در حالی که در بیمه زنان خانهدار این طور نیست و حقوق بیمه گذاران در صورت انصراف و یا عدم همکاری در پرداخت حق بیمه پایمال میشود.
چنانچه با انصراف زنان خانهدار به دلیل عدم توانایی آنها در پرداخت حق بیمهای که با افزایش شدید همراه شده است، مطابق قوانین و قواعد قرارداد حقوقی از این قشر ضایع شود چنین موضوعی پیگیری خواهد شد چرا که نباید حق این افراد تضییع شود
مجلس وضعیت بیمه زنان خانه دار را پیگیری می کند
شیوا قاسمی پور، نماینده مردم مریوان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره پیگیری نمایندگان مجلس برای رسیدگی به موضوع افزایش حدود ۲ برابری حق بیمه زنان خانهدار گفت: مجلس شورای اسلامی تا حصول نتایج به جد این موضوع را پیگیری میکند چرا که زنان خانهدار به دلیل عدم برخورداری از اشتغال مناسب و نداشتن درآمد، پولی ندارند که بتوانند حق بیمه سنگین را بپردازند.
وی با بیان اینکه زنان خانهدار قشر، زحمت کش و بیپناهی هستند که چشم آنها به دست همسرانشان در تامین نیازهای مالی است، با این وجود سازمان تامین اجتماعی نیز نباید شرایط را طوری فراهم کند که آنها با مواجه با افزایش بی حد و حصر پرداخت حق بیمه از پوشش بیمهای منصرف شوند، گفت: این موضوع جای بررسی دارد و مسئولان باید پاسخگویی چگونگی افزایش نرخ پرداخت حق بیمه با رقم بالا شوند.
عضو هیئت رئیسه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: چنانچه با انصراف زنان خانهدار به دلیل عدم توانایی در پرداخت حق بیمهای که با افزایش شدید همراه شده است، مطابق قوانین و قواعد قرارداد حقوقی از آنها ضایع شود، این موضوع پیگیری خواهد شد چرا که نباید حق این افراد تضییع شود.
همچنین زهراالسادات لاجوردی، دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره علت افزایش حق بیمه زنان خانه دار آنطور که این قشر از جامعه با چنین افزایش در پرداخت حق بیمه ناتوان شدهاند، گفت: زوایا و جزئیات آن باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد و بی تردید این موضوع مهم در مجلس پیگیری خواهد شد تا حقوقی پایمال نشود.
از آنجایی که در شورای عالی کار حدود ۶۰ درصد میزان دستمزدها برای سالجاری افزایش یافته است، بنابراین این صندوق نیز با هزینههای زیادی مواجه شده و باید تامین کننده حقوق بازنشستگان باشد در چنین شرایطی باید حق بیمهها نیز تا حدودی متناسب با افزایش میزان دستمزدها افزایش یابد اما افزایش منطقی و معقولانه.
سازمان تامین اجتماعی نیز با هزینه بالایی مواجه است!
جعفر قادری، اقتصاددان و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» گفت: هر چند باید شرایط طوری فراهم شود که زنان خانهدار به راحتی بتوانند از مزایای بیمه تامین اجتماعی بهرهمند شوند، اما سازمان تامین اجتماعی نیز صندوقی غیر دولتی است که این صندوق هم باید توان بازدهی لازم را داشته باشد. حال از آنجایی که در شورای عالی کار حدود ۶۰ درصد میزان دستمزدها برای سالجاری افزایش یافته است، بنابراین این صندوق نیز با هزینههای زیادی مواجه شده و باید تامین کننده حقوق بازنشستگان باشد در چنین شرایطی باید حق بیمهها نیز تا حدودی متناسب با افزایش میزان دستمزدها افزایش یابد اما افزایش منطقی و معقولانه.
وی با بیان اینکه نباید انتظار غیر معقولانهای از این سازمان داشت افزود: اگر دولت بتواند کسریها خود را جبران کند و درآمد قابل توجهی داشته باشد، از این محل میتواند کمک حال بیمه شدگان این قشر از طرق مختلف شود تا بتوان کاری شود که زنان خانهدار از پرداخت حق بیمه منصرف نشوند.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به وجود برخی خلاءهای قانونی در حوزه بیمه گفت: طرحی در مجلس تهیه شده است و کلیات آن نیز مورد بررسی قرار گرفته و به کمیسیون اجتماعی مجلس ارسال شده است تا مشکل نقل و انتقال سوابق بیمهای در صندوقهای بیمه برطرف شود و در این فرایند حقوقی کسی پایمال نشود، بنابراین وضعیت و چند و چون بیمه زنان خانهدار نیز نیازمند بررسی دقیق است تا مطابق با مندرجات قراداد و رعایت قوانین، مشکلات احتمالی در این بخش نیز حل و فصل شود.
بنا به این گزارش، طبق بررسیهای موجود بیش از نیمی از بیمهشدگان زنان خانهدار به دلیل ناتوانی در پرداخت حق بیمه در پی افزایش حدود ۲ برابری پرداخت حق بیمه ماهانه تامین اجتماعی در سالجاری از ادامه پرداخت آن منصرف شدهاند، بنابراین باید دید که چه اقداماتی از سوی مجلس، سازمان تامین اجتماعی همچنین وزارت کار برای حمایت از زنان خانه دار آنگونه که آنها بتوانند همچنان تحت پوشش این نوع بیمه با پرداخت حق بیمه منطقی و مناسب قرار گیرند، صورت میگیرد.