فرهنگی- امیدبانوان؛ ایرنا نوشت: تنها طی هفته گذشته، اخباری مبنی بر قاچاق نسخه پرده‌ای دو فیلم روز صفر و سگ‌بند مخابره شد. اتفاقی که بیش از هر چیز، میزان افزایش این شکل قاچاق‌ها را به امری قابل‌تامل تبدیل کرده است.

قبل از اینکه به این پرسش بپردازیم که فیلم‌ها چگونه از روی پرده برداشته می‌شوند، باید به این نکته اشاره کرد که قاچاق نسخه پرده‌ای، برای چه مخاطبانی لذت‌بخش است و چه کسانی با بهره مندی از این سرقت فرهنگی، دچار عذاب وجدان نمی شوند.

قاچاق نسخه پرده‌ای فیلم‌‎ها، یک ناهنجاری مسبوق به‌ سابقه است. اتفاقی که سال‌هاست در سینمای ایران تکرار شده و مقابله چندانی با آن صورت نگرفته است.

افزایش مخاطبان نسخه قاچاق پرده‌ای

مورد قابل توجه قاچاق‌های اخیر اما میزان استقبال مردم از این فیلم‌هاست. فیلم‌هایی که عمده آنها به صورت دستی و بدون چهارپایه و با موبایل تصویربرداری شده و لرزش دست‌ها، رفت‌وآمد مردم و نمایی از صندلی‌های جلو، به همراه کیفیت بسیار پایین دوربین، کلیت اثر را به یک فیلم با کیفیت نازل و غیرقابل‌تحمل تبدیل کرده است.

اما همین فیلم‌های بی‌کیفیت، با افزایش مراجعه‌کننده مواجه شده است. مقر اصلی دانلود این فیلم‌ها، کانال‌های تلگرامی است و افزایش میزان مخاطب این آثار را از روی بازدید این پست‌ها و مقایسه آن با فیلم‌های قبلی که به این شیوه قاچاق شده بودند، به راحتی می‌توان متوجه شد.

یکی از دلایل این استقبال مردمی، در نتیجه افزایش 50درصدی قیمت بلیت است که یا امکان سینما رفتن را از طیف وسیعی از مخاطبان می‌گیرد و یا آنها را مجاب می‌کند که با این قیمت، به تماشای هر فیلمی ننشینند.

البته که یکی از دلایل استقبال از نسخه قاچاق فیلم‌ها، اطلاع از میزان کیفیت اثر و ارزشمند بودن آن برای هزینه‌کرد است. یکی از دنبال‌کنندگان آثار ایرانی در یکی از این گروه‌های تلگرامی، می‌گوید: من فقط بیست دقیقه، نیم ساعت اول نسخه قاچاق پرده‌ای فیلم‌ها را می‌بینم تا اگر از داستان فیلم راضی بودم، بروم و ادامه آن را به شکل باکیفیت در سینما ببینم.

جمع کثیری هم به تماشای همین نسخه بی‌کیفیت بسنده و زمان حال خود را با همین نسخه سپری می‌کنند تا اینکه نسخه باکیفیت اثر که هم‌زمان با اکران آنلاین قاچاق می‌شود را در شبکه‌های ماهواره‌ای تماشا کنند.

ردپای قاچاق در سینماهای کهنه و کم‌مخاطب

در اینکه نسخه پرده‌ای فیلم‌ها چگونه لو می‌رود، باید به این اصل اشاره کرد که قاچاقچیان، برای این کار، چندان به دنبال سالن باکیفیت نمی‌گردند. به این ترتیب که وقتی قرار است نسخه بی‌کیفیتی از یک فیلم قاچاق شود، دیگر نیازی به برداشت آن از روی یکی از سالن‌های یک پردیس مدرن نیست چون فیلم چه از روی پرده یک سالن مدرن برداشت شود و چه از روی پرده یک سالن درجه 2، در کیفیت نسخه پرده‌ای تاثیر چندانی ندارد و مخاطب با علم به اینکه قرار است یک نسخه بی‌کیفیت از فیلمی را تماشا کند، نسبت به دانلود آن اقدام می‌کند بنابراین قاچاقچیان در این زمینه، کار چندان دشواری ندارند.

ضمن اینکه سالن‌های پردیس‌های مدرن، مجهز به دوربین‌های مداربسته هستند و سالن‌دارهای بسیاری در طول تماشای اثر، به داخل، رفت‌وآمد می‌کنند. ضمن اینکه این سالن‌ها در بسیاری از سانس‌ها، جمعیت قابل‌توجهی را به خود می‌بینند که عملا امکان فیلمبرداری را برای قاچاقچیان ممکن نمی‌کند.

بنابراین ردپای قاچاق نسخه پرده‌ای فیلم‌ها را باید در سینماهای مستهلک و یا سینماهای کم‌مخاطبی جستجو کرد که نه دوربین مداربسته دارند و نه از نفرات کافی برای مراقبت از سالن برخوردار هستند. اینکه برخی فیلم‌ها با گوشی سوار بر چهارپایه فیلمبرداری می‌شوند، خود از خلوت بودن سالن و نبود ادوات کنترل حکایت دارد که می‌تواند به عنوان یک سرنخ خوب، یک‌بار برای همیشه، پرونده این شکل قاچاق را که کمتر مورد توجه نهادهای امنیتی و فیلمسازان قرار گرفته شده را ببندد.

ضمن اینکه حتی اگر نخواهند به این شیوه، به مبارزه با قاچاق نسخه پرده‌ای متوسل شوند، به راحتی می‌توانند از طریق رهگیری نخستین بارگزاری فایل دانلود فیلم، به سرنخ‌های پررنگ‌تری در این زمینه دست یابند.

با توجه به اقبال مخاطبان نسبت به تماشای نسخه پرده‌ای قاچاق، بالطبع فرآیند قاچاق این فیلم‌ها نیز با شدت بیشتری مواجه خواهد شد بنابراین لازم است زنگ خطر قاچاق دو فیلم در کمتر از یک هفته را بسیار جدی‌تر از همیشه نگریست و از هم‌اکنون نسبت به مقابله با آن و رسانه‌ای کردن اقدامات در این حوزه تلاش کرد.

سرقت عیان در نمایش آنلاین

اما نوع دیگری از مشکل که این روزها سینمای ایران در حوزه قاچاق، با آن دست و پنجه نرم می کند، قاچاق آثاری است که اکران آنلاین می شوند. گر چه نرم افزارهای پخش در وبسایت هایی که آثار سینمایی را اکران می کنند، به مخاطبان اجازه کپی یا ضبط اثر را نمی دهد، اما قاچاقچیان فیلم، شوربختانه از توانمندی های فناورانه بالایی برخوردارند و با استفاده از راه های خلاقانه، دست به دزدی می زنند و فیلم ها را با کیفیت بالا از وبسایت های اکران آنلاین، سرقت می کنند. پلیس فتا هم یکی از ارگان هایی است که می تواند در این زمینه به داد سینماگران برسد و از این آسیب جلوگیری کند. 

اما سوال اصلی این است، مخاطبانی که از نسخه های سرقت شده فیلم های روز سینمایی استفاده می کنند، آیا در جریان هزینه های بالای تولید یک فیلم و تلاش های شبانه روزی صدها متخصص در بخش های مختلف سینما، آگاه اند؟